Σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής ( Rotator cuff disease )
Στο σύνδρομο αυτό περιλαμβάνονται όλα τα συμπτώματα που προκαλούναται απο την προστριβή του μυοτενόντιου πετάλου των στροφέων μυών του ώμου (Rotator cuff) μεταξύ της κεφαλής του βραχιονίου και του κορακο-ακρωμιακού τόξου, σπάνια της ακρομιοκλειδικής άρθρωσης. Η μείωση του υπακρωμιακού χώρου μπορεί να είναι ανατομική δηλαδή να οφείλεται σε κατασκευαστική ιδιαιτερότητα του ασθενούς είτε λειτουργική όπως για παράδειγμα όταν έχουμε τενοντίτιδα και ως εκ τούτου οίδημα (πρήξιμο) του τένοντα, άρα ο ελεύθερος χώρος που μένει κάτω από το ακρώμιο για να κινείται ο τένοντας γίνεται ακόμα πιο μικρός. Το σύνδρομο χαρακτηρίζεται από έντονο πόνο στις κινήσεις της άρθρωσης αλλά και σε νυχτερινό πόνο.
Ο ώμος διαθέτει μια μοναδική διάταξη μυών και οστών. Ο περιστροφέας μυς (σύνολο 4ων μυών που σχηματίζει το τενόντιο πέταλο) βρίσκεται μεταξύ δύο οστών όπως ακριβώς μια κάλτσα βρίσκεται ανάμεσα στη φτέρνα και το παπούτσι. Όπως λοιπόν με το περπάτημα φθείρεται η κάλτσα έτσι και οι μύες φθείρονται από τη συνεχή τριβή τους επάνω στα οστά. Καθώς ο μυς αρχίζει να φθείρεται αντιδρά στον τραυματισμό αυτό αρχίζοντας να φλεγμαίνει και να πονά. Με τη συνεχή φθορά, όπως ένα σχοινί, μπορεί τελικά να σπάσει. Αν το σύνδρομο αφεθεί χωρίς θεραπεία, η συνεχής τριβή του οστού πάνω στους τένοντες του πετάλου μπορεί να προκαλέσει αρχικά τενοντίτιδα και στη συνέχεια ρήξη (τρύπα ) με τελικό αποτέλεσμα την μείωση της κίνησης της άρθρωσης.
Μια λεπτομερής εξέταση του ιστορικού καθώς και μια σωματική εξέταση σχεδόν πάντα οδηγούν στη σωστή διάγνωση. Οι ακτινογραφίες θα δείξουν τις αλλαγές στο οστό όπου ενώνονται οι μύες του υπακρωμίου, αλλά μια απεικόνιση με Μαγνητική Τομογραφία θα μας δώσει την ακριβή διάγνωση. Η εξέταση δείχνει εμφανώς τους μύες και εάν ο μυς φλεγμαίνει, αν είναι τραυματισμένος ή εάν έχει υποστεί ρήξη.
Συντηρητική προσέγγιση.
• Σταματούμε ή μειώνουμε σημαντικά κάθε δραστηριότητα που απαιτούσε τη χρήση του ώμου στο ίδιο επίπεδο ή πάνω από το επίπεδο του ώμου.
• Τοποθετούμε πάγο στην περιοχή.
• Ξεκινούμε ένα πρόγραμμα ασκήσεων για να διατηρήσουμε την ελαστικότητα.
• Αποφεύγουμε να κουβαλούμε βαριά αντικείμενα με το χέρι που μας πονά ή να κρεμάμε τσάντες με λουράκι στην πλευρά που μας πονά.
Φυσικοθεραπεία
Βασικός σκοπός της φυσικοθεραπείας είναι η μείωση του πόνου, η εξασθένιση των μυϊκών συσπάσεων και η αποκατάσταση της λειτουργικότητας,ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος, αύξηση της ελαστικότητας του πετάλου στροφέων και την εξισορρόπηση των δυνάμεων που ασκούν οι μύες στο ύψος του ώμου.Μερικές εβδομάδες φυσιοθεραπείας μπορεί να αποδειχτούν ιδιαίτερα ωφέλιμες, αν και μερικές φορές είναι απαραίτητο η θεραπεία να διαρκέσει για ορισμένους μήνες. Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό οι ασκήσεις να συνεχίζονται και μετά το πέρας της φυσιοθεραπείας.Λιγότερο αποτελεσματικές και, οπωσδήποτε, μικρότερης διάρκειας στο χρόνο φαίνεται να είναι θεραπείες όπως οι υπέρηχοι. Το αντίθετο ισχύει για τη θεραπεία λέιζερ και τα κύματα κρούσης (radial shockwave therapy), που βρίσκουν εφαρμογή σε περιπτώσεις ασβεστοποιού περιαρθρίτιδας, ενώ η χρησιμότητά τους αμφισβητείται στις περιπτώσεις στις οποίες δεν υφίσταται εναπόθεση ασβεστίου. Συνήθως πραγματοποιούνται κύκλοι των τριών συνεδριών με απόσταση μιας εβδομάδας η μία από την άλλη. Εξαιρετικά χρήσιμη στη θεραπεία του συνδρόμου είναι η δράση του YAG παλμικού λέιζερ Νεοδυμίου υψηλής ενέργειας (Hilterapia®).Αυτή η τελευταία, σε αντίθεση με τα κύματα κρούσης, είναι τελείως ανώδυνη και χαρακτηρίζεται από ένα αξιοσημείωτο αναλγητικό και αντιφλεγμονώδες αποτέλεσμα. Η δράση στον πόνο είναι ουσιαστικά άμεση και αρχίζει να εκδηλώνεται ήδη από την πρώτη εφαρμογή. Για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων μπορεί να είναι αρκετός ένας κύκλος δέκα περίπου συνεδριών, οι οποίες, εκτός των άλλων, έχουν το πλεονέκτημα να είναι εξαιρετικά γρήγορες (5-10 λεπτά). Η εντυπωσιακή αποτελεσματικότητα στον πόνο, με ταχύτητα και διάρκεια των αποτελεσμάτων, της Hilterapia επιβεβαιώνεται μέσα από τα πρώτα αποτελέσματα μιας μελέτης, επί του παρόντος σε ισχύ, όπου η Hilterapia συγκρίνεται με τα κύματα κρούσης και την κινησιοθεραπεία. Τα εστιασμένα κύματα κρούσης ενδείκνυνται για την τενοντίτιδα του υπερακανθίου τένοντα ή την εναπόθεση αλάτων, ενώ η Hilterapia® συνιστάται συγκεκριμένα για την τενοντίτιδα του υποπλάτιου μυ, απουσία εναπόθεσης ασβεστίου, και για την τενοντοθυλακίτιδα της μακράς κεφαλής του δικεφάλου μυ.
Προφανώς, ανάλογα με τη σοβαρότητα του τραυματισμού και σε περίπτωση μη ανταπόκρισης στις παραπάνω θεραπείες, μπορεί κανείς να καταφύγει στη χειρουργική αποκατάσταση.